آبلوموف

  پای دلم نشسته ام. درد می کند. زانوهایم را درون شکمم جمع کرده ام .

مادر می گوید : « پسر! لجبازی نکن ! بذار برات چای نبات درست کنم. شاید سردی کرده باشی ... »

این اولین بار است که مادر درد دلم را نمی فهمد .

 پا می شوم . مادر حرف نمی زند. شیشه ی گلاب را روی سنگ خالی می کنم . حجم سینه ام را از اکسیژن و عطرگلاب پُر می کنم و ورد می خوانم . دوباره دستی روی سنگ صاف و صیقلی می کشم و می خواهم زبان به خداحافظی بگشایم . دست به روی شانه ام می اندازد و پا به پایم می آید. کنار دروازه ی بزرگ آرامستان دستم را می کشد و می گوید : « پسر ! اینقدر دلتنگی نکن ! من می دونم  ...  »  وباقی را نمی شنوم . سر برگردانده و رفته است . همیشه خیلی چیزها را بهتر از من می دانست و به روی من نمی آورد .حال مرا خوب می فهمید !

  به عکس ها فکر می کنم . به عکس هایی با ژست های متفاوت . به حال و هوایی خاص که دیگر تکرار نمی شد و نشد. و شاید جایی دیگر و در کنار کسی دیگر این اتفاق می افتاد و افتاد .  به عکس هایی که در یک آلبوم مشترک جا خوش می کردند فکر می کنم  و زمان و مکانی را که منجمد می کردند تا روزهایی را یادآور شوند برای غبطه خوردن ، برای عمر رفته ، جوانی طی شده ، آتشی خفته و به سردی گراییده .

 به عکس های دونفره ای فکر می کنم که شاید سرنوشت شان به قیچی سپرده شده باشد. به دقت جدا شده و نیمی قطعه قطعه شده و نیمی دیگر به اکراه به گوشه ای پرت شده باشد. و یا شاید همگی به آتش سپرده شده باشند .  و این بستگی به میزان درهم آمیختگی عشق و نفرت دارد. عشق و نفرتی که چون جذابه و دافعه ای همواره مثل آب و آتش وجودمان را به بازی می گیرند.

  به عکس ها فکر می کنم . به خاطراتی که عکسواره از مقابل چشمانم عبور می کنند. و ذهنم همه  را به راستی آزمایی فرا می خواند. ذهنم تلاش می کند تصاویر حک شده در ذهنم را از صافی حقیقت بگذراند. چون در گذشت زمان تصاویر دستکاری شده اند. تصاویری که گاه با چاشنی ترش و گاه چاشنی شیرین در هم آمیخته اند. به عکس ها فکر می کنم . به انگشت های اشاره و میانی فکر می کنم که قیچی را در برگرفته اند و آرام و با احتیاط اشخاص درون جمع را از هم جدا می کنند . و صدای بُرش کاغذ را می شنوم .

  عکس ها قطعه قطعه شده اند و آدم های درون آن هم . و انگشتان و قیچی به درون یقه ی پیراهن ها خزیده اند . یقه ها ، آستین ها و سینه ها و وقتی کار به شلوارها می رسد قیچی به کناری نهاده می شود و دو دست به یاری هم می شتابند و پاها هم، تا با نفرت بیشتری خشتک ها را بدرند . آنگاه صدای ناله ی تار و پودها برمی خیزد . پاچه ای در دو دست و پاچه ای به زیر دوپا . اکنون همه چیز از هم گسسته است . گسسته است . دیگر عکس ها نیستند. اما حقیقت برقرار است . شاید واقعیت مشمول زمان شده باشد، کهنه شده باشد و گهگاه فراموش شده باشد. اما حقیقت همیشه  همراه مان است. من حقیقت را می دانم . من حقیقت را می دانم ...

  به شش ماه فکر می کنم . به شش ماهی که می توانست یکصد و هشتاد و شش روز باشد . و یا چند روزی کمتر . اما هرچه بود باید پشت میله های زندان می گذشت. وقتی به یاد می آورم شخصیت های " بند محکومین " کیهان خانجانی را، عمق ترس دخترکی را که باید حبسش را در میان مجرمین  رنگارنگی می گذراند که از هر قماش و طایفه ای بودند، حس می کنم.

  از قضا در رمان " بندمحکومین " هم دخترکی وارد بند زندانیان مرد می شود و حوادث و اتفاقاتی پیرامون او شکل می گیرد . هرچند شاید این مورد به دور از قانون ما باشد اما نگاه ها در میان هم جنس ها هم دور از نگاه ها و افکاری که در ذهن غیرهمجنس های خلافکار می گذرد نیست . و در این داستان می توان به زوایای افکار و رفتارهای بین محبوسین تا اندازه ای پی برد .

  اما با تمام آن اوصاف ، هنوز توان درک او در اقدام به خودسوزی را ندارم . فعلن رسانه ها در حال موج سواری اند . شاید هیچگاه مشخص نشود انگیزه اش چه بوده ؟ خدایش بیامرزاد !

  چند ماه است به یک راننده فکر می کنم. به راننده ای که هر روز با آن مسیر خانه به محل کار و بالعکس را رفت و آمد می کنم. به مینی بوسی که بیش از ربع قرن است در جاده ها تاخته و با صندلی های مستهلک و اتاق نیمه پوسیده و پنجرهای پر سر و صدا  دیگر نفس اش به زحمت بالا می آید.اما در این میان تنها چیزی که بیش از همه آزار دهنده است بوق ناهنجاری است که راننده روی ماشین اش سوار کرده . مدام از خودم می پرسم این آقا چه لذتی از آزار دادن راننده ها و گاه حتی عابرین در حال گذر می برد. بوق هایی که استفاده اش در محیط شهری ممنوع است و این آقا هربار در گذر از کنار اتومبیلی به نظرش سد راه او بوده آن را به صدا در می آورد. صدایی ناهنجار که حتی من سرنشین را آزار می دهد و مطمئن هستم راننده و هر رهگذری که با آن آزار می بیند دشنامی نثار جناب راننده ی مینی بوس و خانواده اش می کند.

 دلم می خواهد از او بپرسم : « علی آقا ! چرا دشنام و ناسزا برای خود و خانوادهات می خری ؟ ! که اگر ناخواسته مسافری هنگام پیاده شدن درب را کمی محکم تر از همیشه ببندد گوشت تن ات می ریزد ؟! »

خیلی چیزها عوض می شوند

بدون اینکه ما بخواهیم

مثل برگ درخت های پارک کنار مجتمع

که هر فصل سبز می شوند و دوباره زرد و خشک

مثل کلاغ های این شهر

که برخلاف شهری که از آن می آیم

تا دو قدمی ام بی هیچ هراس می آیند

مثل دختر همسایه که بچه بغل می گیرد و عینکی شده است

مثل آقا داود که عطاری را تبدیل به فلافلی کرده

و پای اجاق می ایستد

مثل سبزی فروش سرکوچه که تو عروسی همه ی اهل محل، مجلس گرم کن بود

 و عربی خوب می رقصید

و چندسالی است که با واکر راه می رود

مثل آخوند مسجدمان که این روزها کمتر عبا و قبا به تن می کند

و گاه در میان تماشاگران تیم محبوب شهرمان می بینمش

که ایستاده فریاد می زند

خیلی چیزها عوض شده است

حتی باران هایی که نرم و عاشقانه می بارید

و این روزها شلاقی و دیوانه وار می بارد

جان ! خیلی چیزها عوض می شوند

خیلی چیزها 

کاش عوض شوند

ولی

ای کاش عوضی نشوند !

ای کاش ! ...

  لکه ی بسیار کوچکی روی مانیتور است . با ناخن انگشت کوچکم آن را از روی شیشه پاک می کنم. از رادیویی که روشن است تکرار کلمه ی زمستان را می شنوم و چراغ شب تاری که بنا به فرمایش شاعرنسبتی با یار دارد .

  یار من در آشپزخانه مشغول است و ظروف قورمه سبزی و میرزاقاسمی ناهار امروز را می شوید. یارِ شاعر اما اگر چراغی نیافروزد و سر و کله اش پیدا نشود به جفاکاری متهم خواهد شد. من هنوز به اتهامی مفتخر نشده ام . اما ترس کوچکی در دلم افتاده است . در این روزها که موسم اتهام و بگیر و ببند در بالا دست ها فرا رسیده من هر شب کابوس می بینم. می ترسم یار من هم پرستویی باشد که مرا برخلاف چلچله ها نه باخود به مهاجرت، بلکه به گوشه ی قفس هدایت کند.

  گهگاه بالای سرم پر می کشد و به صفحه مانیتورنیم نگاهی می اندازد و می رود. من که می دانم چه خیالی دارد. حتمن دستور مافوقش است. این احتیاط و گاه ترس باعث شده خیلی دیر و دور مطلبی بنویسم و در وبلاگم بگذارم. امشب می خواستم یک نثر عاشقانه برای یارم بگذارم اما خیال اینکه پرستو در دل به این بلاهت ام بخندد بی خیال شدم.

  دیشب بعد از ماه ها به پزشک روانپزشکم مراجعه کردم . وقتی حال و روزم را دید و به حرف هایم گوش کرد دوسال دیگر تماشای تلویزیون و گوش دادن به اخبار و اراجیف را برایم غدغن کرد. گفتم : « دکتر من با تجویز شما در دوسال گذشته برای حضرت یار نزدیک به دوهزار صفحه نامه نوشته ام . همه را با کاغذ سفید اعلا و فقط بر یک رو . و این اعتیادم هنوز هم ادامه دارد . دو بسته کاغذ هم ذخیره دارم . هربار که حرفی از سلاطین برونئی و سکه و دلار و شکر به زبان می آید تنم می لرزد. نکند یار مرا به اتهام احتکار کاغذ روانه ی زندان کند؟! »

 دکتر می گوید : « انگار خیلی ناپرهیزی کرده ای ! برایت علاوه بر پرهیز از دیدن و شنیدن اراجیف، یک مقدار دارو هم تجویز می کنم. »

  از اتاق که بیرون آمدم دو مرد مقابل منشی ایستاده بودند . در حالیکه کارت شناسایی خود را نشان می دادند . اعلام کردند که دکتر باید به دلیل فرار مالیاتی و نداشتن کارتخوان بازداشت شود. منشی نگاهی به من انداخت . حس کردم از حیف و میل کاغذ در نامه نگاری های عاشقانه ام با حضرت یار و بسته های کاغذ احتکاری ام خبر دار است و از اینکه تا به حال مرا به دست قانون نسپرده باید از او ممنون باشم.

  صدای برخورد ظرف کریستال مرا به خانه برمی گرداند . یارجان چند دقیقه ای است که اینجا سرک نکشیده ومشغول خشک کردن ظرف هاست. آخرین بار به بهانه ی گذاشتن یک کاسه چیپس روی میز تحریر تا بالای سرم پرواز کرده بود. همان لحظه از نیت اش خبردار نشدم .اما می دانم قسمتی از نوشته هایم را دیده است.  بلند می شوم تا نامه ها و نوشته هایم را گوشه ای امن پنهان کنم. هنوز نسخه ی دکتر را به داروخانه نبرده ام. می ترسم امشب دوباره خواب سلطنت ببینم. سلطان کاغذ . سلطان پاپیروس . ومن در کنار رودخانه ی نیل دست در دست شاهزاده ی مصری قدم زده باشم . در حالیکه پرستوها با کمترین ارتفاع بر روی رود پرواز می کنند ...